اول اردیبهشت روز خروج سعدی از پریشان احوالی/ نگارش گلستان بی‌خزان در آستانه ۵۰ سالگی
تاریخ انتشار: ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۸۲۳۲۷
اول اردیبهشت، روز آغاز نگارش کتاب گلستان است که خود نویسنده آن را با خروجش از پریشان احوالی و افسردگی به دلیل سیاهی آن روزگار مصادف می‌داند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو، روز اول اردیبهشت، مصادف است با سالروز آغاز نگارش کتاب گلستان، در دیباچه گلستان شرحی است که سعدی به دوره افسردگی می‌گذشت طوری که وی تصمیم داشت چیزی ننویسد، خود سعدی شرح حالش را اینگونه بیان می‌کند: «بعد از تأمل این معنی مصلحت چنان دیدم که در نشیمن عزلت نشینم و دامن صحبت فراهم چینم و دفتر از گفت‌های پریشان بشویم و من بعد پریشان نگویم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دلیل این پریشانی و افسردگی سعدی هم احتمالا اخبار سقوط بغداد به وسیله هلاکوی مغولی بوده و این خبر سراسر ایران زمین از جمله سعدی را فراگرفته است.
بغدادی که سعدی با آن خاطرات زیادی داشت و اخبار حاکی از قتل و عام گسترده در آنجا از جمله مرگ خلیفه عباسی داشت.
که شرح حال خود را این گونه بیان می‌کند:
هر دم از عمر ميرود نفسي چون نگه ميکني نمانده بسي اي که پنجاه رفت و در خوابي مگر اين پنج روزه دريابي خجل آنکس که رفت و کار نساخت کوس رحلت زدند و باز نساخت خواب نوشين بامداد رحيل باز دارد پياده را ز سبيل هر که آمد عمارتي نو ساخت رفت و منزل بديگري پرداخت وان دگر پخت همچنين هوسي وين عمارت بسر نبرد کسي يار ناپايدار دوست مدار دوستي را نشايد اين غدار نيک و بد چون همي ببايد مرد خنک آنکس که گوي نيکي برد برگ عيشي بگو ز خويش فرست کس نيارد ز پس تو پيش فرست عمر برفست و آفتاب تموز اندکي ماند و خواجه غره هنوز اي تهي دست رفته در بازار ترسمت پر نياوري دستار هر که مزروع خود بخورد بخويد وقت خرمنش خوشه بايد چيد اما حضرت سعدی که رحمت خدا بر او باد انگیزه نگارش خود از گلستان را همنشینی با دوست و طبیعت می‌داند که عزم او را برای نگارش سعدی راسخ کرد، وی که در آستانه پنجاه سالگی بود آنطور که از متونش هم بر می‌آید در یک روز یک فصل از گلستان را پاکنویس کرد. وی در این مورد هم شرح حال خود را اینگونه وصف می‌کند؛ يکي از دوستان که در کجاوه انيس من بود و در حجره جليس. برسم قديم از در درآمد چندانکه نشاط ملاعبت کرد و بساط مداعبت گسترد جوابش نگفتم و سر از زانوي تعبد برنگرفتم رنجيده نگه کرد و گفت کنونت که امکان گفتار هست بگوي اي برادر بلطف و خوشي که فردا چو پيک اجل در رسد بحکم ضرورت زبان در کشي يکي از متعلقان منش بر حسب اين واقعه مطلع گردانيد که فلان عزم کرده است و نيت جزم که بقيت عمر معتکف نشيند و خاموشي گزيند تو نيز اگر تواني سر خويش گير و راه مجانبت پيش. گفتا بعزت عظيم و صحبت قديم دم برنيارم و قدم برندارم مگر آنگه که سخن گفته شود بر عادت مألوف و طريق معروف که آزردن دوستان جهلست و کفارت يمين سهل و خلاف راه صوابست و نقض راي اولوالالباب که ذوالفقار علي در نيام و زبان سعدي در کام زبان در دهان اي خردمند چيست کليد در گنج صاحب هنر چو در بسته باشد چه داند کسي که جوهر فرو شست يا پيلور اگر چه پيش خردمند خامشي ادبست بوقت مصلحت آن به که در سخن کوشي دو چيز طيره عقلست دم فرو بستن بوقت گفتن و گفتن بوقت خاموشي في الجمله زبان از مکالمه او درکشيدن قوت نداشتم و روي از محاوره او گردانيدن مروت ندانستم که يار موافق بود و ارادت صادق چو جنگ آوري با کسي بر ستيز که از وي گزيرت بود يا گريز بحکم ضرورت سخن گفتيم و تفرج کنان بيرون رفتيم در فصل ربيع که صولت برد آرميده بود و ايام دولت ورد رسيده پيراهن برگ بر درختان چون جامه عيد نيکبختان اول ارديبهشت ماه جلالي بلبل گوينده بر منابر قضبان بر گل سرخ از نم افتاده لآلي همچو عرق بر عذار شاهد غضبان و اینطور که آورده‌اند و خود سعدی هم می‌گوید: اثر گلستان در یک فصل بهار به نگارش در آمد.منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: سعدی شیرازی گلستان ایران شیراز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۸۲۳۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (8 اردیبهشت)
دیده دریا کنم و صبر به صحرا فکنم
و اندر این کار دل خویش به دریا فکنم
از دل تنگ گنهکار برآرم آهی
کآتش اندر گنه آدم و حوا فکنم
مایه خوشدلی آن جاست که دلدار آن جاست
می‌کنم جهد که خود را مگر آن جا فکنم
بگشا بند قبا ای مه خورشیدکلاه
تا چو زلفت سر سودازده در پا فکنم
خورده‌ام تیر فلک باده بده تا سرمست
عقده دربند کمر ترکش جوزا فکنم
جرعه جام بر این تخت روان افشانم
غلغل چنگ در این گنبد مینا فکنم
حافظا تکیه بر ایام چو سهو است و خطا
من چرا عشرت امروز به فردا فکنم
افسوس گذشته و اشتباهاتی که مرتکب شده اید فکر شما را پریشان و آشفته کرده و بابت آن بسیار ناراحت هستید. اما چاره کار حسرت خوردن نیست و فایده ای نخواهد داشت.
در برابر رنج های زندگی صبوری کرده و به لذت های فانی دنیا دلبسته نباشید. برای داشتن آینده بهتر به خداوند توکل کرده و با عقل و درایت رفتار کنید تا به موفقیت برسید.
حافظ، شاعر فارسی زبان قرن هشتم هجری بوده که در سال ۷۲۷ هجری قمری در شهر شیراز متولد شد. پدر او بهاءالدین محمد نام داشت که در دوران کودکی حافظ، از دنیا رفت. حافظ در دوران نوجوانی شاگرد نانوا بود و به‌همراه مادرش زندگی سختی را سپری می‌کرد. گفته می‌شود او در اوقات فراغت خود به مکتب‌خانه‌ای که نزدیک نانوایی بود می‌رفت و خواندن و نوشتن را از همان جا فراگرفته است. او در مجالس درس علما و بزرگان زمان خود شرکت می‌کرد و نیز‌زمان برای کسب درآمد به کارهای سخت و طاقت فرسا می‌پرداخت. خانه حافظ در محله شیادان شیراز بود.
این شاعر بزرگ در دوران جوانی بر تمام علوم مذهبی و ادبی مسلط شد و در دهه بیست زندگی خود به یکی از مشاهیر علم و ادب سرزمین خود تبدیل شد. جالب است بدانید که او قرآن را به‌طور کامل حفظ بود و به همین خاطر تخلص حافظ را برای او انتخاب کردند. شمس الدین محمدبن بهاءالدین محمد حافظ شیرازی حدود چهل سال در حوزه درس استادان آن زمان از قبیل قوام الدين عبدالله، مولانا بهاء الدين عبدالصمد بحرآبادی، مير سيد شريف علامه گرگانی، مولانا شمس الدين عبدالله و قاضی عضدالدين عيجی شرکت می‌کرد و به همین خاطر به اکثر دانش‌های زمان خود مسلط بود.
حافظ در دوران شاه شیخ ابواسحاق به دربار راه پیدا کرد و شغل دیوانی را برای خود انتخاب کرد. او علاوه بر شاه ابواسحاق، در دربار شاهان دیگری همانند شاه شیخ مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی نیز حضور پیدا کرده بود. حافظ از طریق دیوانی امرار معاش می‌کرد و شاعری شغل اصلی او نبود. جالب است بدانید که بزرگترین گناه از نظر حافظ، ریاکاری و مردم‌فریبی بود. حافظ در دوران زندگی خود اشعار به‌ویژه غزلیات بسیار زیبا و معنی‌داری سروده است که نیز‌اکنون پس از گذشت قرن‌ها از آن، بوی تازگی داده و خواندنش آرامش‌بخش است. دیوان اشعار حافظ شامل غزلیات، قصیده، مثنوی، قطعات و رباعیات می‌شود.
حافظ در دوران جوانی عاشق دختری به نام شاخه نبات شد؛ البته برخی بر این عقیده‌اند که نام همسر حافظ نسرین بود و او این نام را به‌دلیل شیرین زبانی معشوقه‌اش به او اختصاص داده است. او برای رسیدن به معشوقه‌اش، ۴۰ شبانه روز را به‌طور مستمر در آرامگاه باباکوی شب زنده‌داری کرده و به دعا پرداخت. سپس، با شاخه نبات ازدواج کرد و حاصل این ازدواج یک فرزند پسر بود. حافظ تنها یک بار ازدواج کرد و پس از مرگ همسرش مجرد ماند. به همین خاطر بسیاری از عارفان و عاشقان، عشق مقدس و واقعی را در حافظ جستجو می‌کنند. پسر این شاعر بزرگ نیز در دوران جوانی در راه سفر نیمه‌کاره به هند همراه پدرش از دنیا رفت.
در تقویم رسمی ایران، ۲۰ مهر روز بزرگداشت حافظ است و هر ساله در این روز مراسم بزرگداشت حافظ با حضور پژوهشگرانی در سراسر دنیا روی آرامگاهش در شهر شیراز برگزار می‌شود.
آثار حافظ
دیوان حافظ شامل ۵۰۰ غزل، ۴۲ رباعی و چند قصیده است که آن را در در ۵۰ سال از زندگی خود سروده است؛ یعنی به‌طور متوسط در هر سال تنها ۱۰ غزل سروده است؛ زیرا او در لحظاتی خاص به سرودن اشعار خود می‌پرداخت و تمرکز خود را روی خلق آثاری ناب گذاشته بود که شایسته مقام معشوق باشد. این نکته بسیار قابل‌توجه و تامل‌برانگیز بوده و به همین خاطر دیوان او را به یک کتاب خاص و خواندنی تبدیل کرده است. دیوان حافظ بیش از ۴۰۰ بار به زبان فارسی و زبان‌های دیگر دنیا به چاپ رسیده است. حافظ لقب ماهرترین غزل‌سرای زبان فارسی را نیز با اقتدار از آن خود کرده و تک بیت‌های او بسیار درخشان و تماشایی است.
شاید تعبیر کردن یا قدرت تاویل پذیری را بتوان از مهم‌ترین خصوصیات اشعار حافظ به حساب آورد؛ زیرا هر کس که دیوان حافظ را باز کرده و غزلی از آن می‌خواند، با توجه به شرایط روحی خود برداشت متفاوتی از آن می‌کند؛ به‌گونه‌ای که حافظ آن شعر را فقط برای حال آن لحظه او سروده است. در اشعار حافظ، تناسبات هنری به شکلی ظریف و دقیق رعایت شده‌اند و ایهام و ابهام را به جا و درست به کار برده است. در برخی از اشعار حافظ، زبان طنز نیز به کار گرفته شده تا ناگفته‌ها به کمک زبان طنز بیان شود.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (7 اردیبهشت)
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد